හිංසනය සමාජගත කිරීමේ වශීකරන මෙහෙයුම
"සර්බියානු චිත්‍රපටියක්" (A Serbian Film) යනු 2010 වසරේ සැප්තැම්බර් 24 වන දින තිරගත වූ එනමින් වූ සර්බියාවේ නිශ්පාදනය වූ චිත්‍රපටයකි. එහි අධ්‍යක්ෂක සර්බියානු ජාතික Srđan Spasojević වේ. [ඔහුගේ සහ සම පිටපත් රචක Aleksandar Radivojevic සමග කළ සාකච්ඡාවක් මෙතැනින් කියවා ගත හැකිය.]
චිත්‍රපටයේ නමින්ම හැඟවෙන අයුරින් එම චිත්‍රපටයේ අන්තර්ගත වන්නේ ද චිත්‍රපටයක් නිර්මානය කිරීමේ ක්‍රියාදාමයකි. එය සර්බියානු අසභ්‍ය "කලා" (pornography: Creative activity (writing or pictures or films etc.) of no literary or artistic value other than to stimulate sexual desire) ක්ෂේත්‍රයේ පරමෝත්කෘෂ්ට මොහොත යථාර්ථයක් කරගනු පිණිස සර්බියානු ධනපති කාම වෙළඳ පොලෙන් ජාත්‍යන්තරයට පිදෙන සර්බියානු දේශීයත්වයේ සළකුණක් ලෙස ඉදිරිපත් වන්නට නියමිත වූ චිත්‍රපටයක් ලෙස සර්බියානු චිත්‍රපටියේ රංගනයේ යෙදෙන එහි අභ්‍යන්තර සිනමා පටයේ අධ්‍යක්ෂවරයා වන වුක්මීර් ප්‍රකාශ කරයි. චිත්‍රපටයේ කතාව මෙසේය.
මිලෝස් යනු සර්බියානු අසැබි කාම සිනමාවේ උත්කර්ෂවත් පුරුෂ කාම සංකේතයකි. සිනමා පටයේ අන්තර්ගතයට අනුව හෙතෙම අතිශය ජනප්‍රියත්වයට පත් ව ඇත්තේ වඩා දිගු කාලයක් සිය ලිංගේන්ද්‍රිය ප්‍රාණවත්ව තබා ගනිමින් ස්ත්‍රීන් සන්තර්පනයට ඇති හැකියාව නිසාවෙනි. මිලෝස් ජනප්‍රිය තලයේ කාම තරුවක්ව සිට අඩු වයසින් විශ්‍රාම ගොස් සිටින අතර සිය සුරූපි බිරිඳ වන මරිජා (මරියා) සහ ඔවුනගේ කුඩා පුතු පීටර් සමග ආර්ථික දුෂ්කරතා මධ්‍යයේ වුව ද නිස්කලංක ජීවිතයක් ගත කරමින් සිටියි. මිලෝස්ගේ අසැබි කාම සිනමා රංගන සහකාරිය වන ලෙජ්ලා ඔහු හමු වූ අවස්ථාවක ඔහුගේ නිර්මාන ජීවිතයේ තාවකාලික නිහඩ බව බිඳිමින් නැවුම් සහ උත්කර්ෂවත් සර්බියානු අසැබි කාම සිනමාවක් වෙනුවෙන් සර්බියාවට නව අධ්‍යක්ෂවරයෙකු (වුක්මීර්) පහළ වී ඇති බවත් ඔහු හා එම අලුත් ජාත්‍යන්තර තලයේ අසැබි කාම නිර්මානයට එකතු වුව හොත් මිලෝස්ගෙ සියළු ආර්ථික දුෂ්කරතා පීටර්ගේ ජීවිත කාලය තෙක්ම විසඳෙන බව යෝජනා කරන්නීය.
වුක්මීර් හමු වී යන අවස්ථාවේ දී බලවත් පෙනුමැති වයස්ගත තට්ට හිසකින් යුතු අයෙකු ආරක්ෂකයන් පිරිවරා යන අයුරු මිලෝස් දකියි. ඔහු වුක්මීර්ගේ සිනමා කෘතියේ නිශ්පාදකයා වේ. මිලෝස් තමන්ට ගෙවන අධික මුදල හේතුවෙන් තමා සුවිශේෂී ලෙස රංගදායකත්වය දෙනු ලබන සිනමා කෘතිය ගැන දිගින් දිගටම වුක්මීර්ගෙන් විමසන නමුත් වුක්මීර් පවසන්නේ එය මිලෝස් දැනගත යුතු දෙයක් නොවන බවත් තමන් සුවිශේෂි ප්‍රේක්ෂක සමූහයක් වෙනුවෙන් තම කෞශල්‍ය භාවිතා කර අසැබි දේ කලාත්මකව නිර්මානය කරන බවත් ය.
සිනමා පටයේ රංගනය උදෙසා සූදානම් වන මිලෝස් තම සොයුරා වන මාර්කෝ තම බිරිඳ කෙරෙහි ආශක්තව සිටින බැව් නොදන්නේය. මාර්කෝ විශ්‍රාමලත් පොලිස් නිලධාරියෙකු වන අතර ඔහු මිලෝස්ගෙ කාම හැකියාවන් කෙරෙහි කුහුලින් ද ඊර්ශ්‍යාවෙන් ද කල් ගත කරන්නෙකි.
රංගන දායකත්වය ඇරඹුමත් සමගම මිලෝස් වටහා ගන්නේ මෙය අසාමාන්‍ය අසැබි කාම රංගනයන් සත්‍ය වශයෙන්ම කැමරා ඉදිරියේ ඉදිරිපත් කළ යුතු සහ එකඟ විය නොහැකි එබඳු තේමාවන් රැගත් පිළිකුල් සහගත ක්‍රියාදාමයක් තුළ නිර්මානය වන සිනමා පටයක් බවයි.
ආරම්භක දර්ශනයේ දීම මිලෝස් වෙත කනේ පළඳින්නට කුඩා උපකරණයක් ලැබෙන අතර ඒ හරහා ඔහුට රංග විධාන දෙනු ලබන්නේ වුක්මීර් විසිනි. ඒ අනුව ඔහුට අනාථ මඩමක සිටින කුඩා දැරියක් මුණ ගස්වන අතර ඇගේ මව යුධ විරුවෙකුගේ භාර්යාව වන අතර ඇය ගණිකා වෘත්තියේ යෙදී පවුලේ නම්බුව කෙලෙසා ගත්තියක් ලෙස හඳුන්වා දේ. ඉන් පසුව මිලෝස්ව අඳුරු කාමරයකට රැගෙන යන අතර එහිදී ඔහුව මුඛ ලිංගික
උත්තේජනයකට ලක් කරන හෙදිය පෙර සඳහන් දැරිවිය ලොලි පොප් එකක් උරන විඩියෝ දසුනකුත් ඇය රූපලාවන්‍යෙය් යෙදෙන අයුරු දැක්වෙන විඩියෝ දසුනකුත් එකවර දකින්නට සලස්වා සුරතාන්තයට පත් කරයි. මේ සියලු අවස්ථාවන්ට මිලෝස්ව නිරාවරණය වද්දී කැමරාකරුවන් දෙදෙනෙක් මේ සිදුවීම් සහ මිලෝස්ගේ මුහුණේ සමීප සටහන් විඩියෝගත කිරීම අඛණ්ඩව සිදු කරති.
මෙම අමුතුම සිනමා නිර්මාන අත්දැකීම සමගින් කුතුහලයෙන් මුසපත්වන මිලෝස් සිය විශ්‍රාමික පොලිස් නිලධාරී සොයුරාට පවසන්නේ තමන්ගේ අධ්‍යක්ෂවරයා ගේ පසුබිම් තොරතුරු සොයා බලා තමා වෙත දන්වන ලෙසිනි. මින් පසුව මිලෝස් වෙත කලින් සඳහන් කළ යුධ විරුවාගේ අසැබි බිරිඳ ඉදිරිපත් කර ඈ ලවා මුඛ ලිංගික චර්යාවක් රූපගත කරන්නට පසුබිම සකස් වන්නේ ඇගේ දියණිය බලා සිටිද්දීම ය. මේ අවස්ථාවේ මිලෝස් එම ජවනිකාව රංගනය ප්‍රතික්ෂේප කරද්දී ඔහුව බලහත්කාරයෙන් සුරතාන්තයට පත් කරන්නට වුක්මීර්ගේ සහචරයන් සමත් වේ. මින් මිලෝස් දැඩි ලෙස උරණ වන අතර වුක්මීර්ගේ සහායක ආරක්ෂකයාට පහර දී වුක්මීර් සමග බහින් බස්ව ඔහුගේ චිත්‍රාගාරය වෙතට පැමිණේ.
මාර්කෝ සොයා දැනගත් කාරණාවලට අනුව වුක්මිර් මනෝ විශේෂඥයකු වන අතර රූපවාහිනී වැඩසටහන් නිශ්පාදකයෙකු ද වේ. ඔහු රාජ්‍ය ආරක්ෂක අංශයට සම්බන්ධව ද කටයුතු කර ඇති බැව් හෙළිදරව් වේ. වුක්මීර් විසින් පෙර නිර්මානය කළ එකුදු අසැබි සිනමා කෘතියක් කිසිවෙකුත් නරඹා නොමැති බැව් ද ඔහු මිලෝස් වෙත තහවුරු කරයි.
මිලෝස් කුඩා දරුවන් අපහරණය - ස්ත්‍රී දූෂණය සහ ලිංගිකත්වය හා බැඳුනු මාරාන්තික ජවනිකා රංගනය කෙරෙහි විරෝධය දක්වන්නෙකි. සිනමා පටයේ තේමාවන් මෙම අසම්මත ලිංගික ක්‍රියාදාමයන් හා බැඳී ඇති බැව් වටහා ගන්නා මිලෝස් තමා ගිවිසුමෙන් නිදහස් කරනා මෙන් අධ්‍යක්ෂ වුක්මිර්ගෙන් ඉල්ලා සිටියි. ඊට පිළිතුරු වශයෙන් වුක්මිර් මිලෝස් වෙත ප්‍රදර්ශනය කරන්නේ උපන් හැටියේ බිළිඳියක දූෂණය කරන දර්ශනයක් රැගත් "නිව්බෝර්න් පෝන්" (Newborn Porn) යනුවෙන් වුක්මීර් විසින් හඳුන්වන අශ්ලීල කාම කලා ෂානරයේ විඩියෝ දර්ශනයකි.
එම දර්ශනය මිලෝස් වෙත පෑමෙන් ඔහු අදහස් කරන්නේ ඔහුගේ කලාත්මක ශෛලිය ප්‍රදර්ශනය කිරීම වුව ද මිලෝස් එය කලාත්මක දෙයක් විදියට නොපිළිගන්නා අතර පිළිකුලෙන් ප්‍රතික්ෂේප කරයි. මේ අත්දැකීමෙන් ඉමහත් සේ කැළඹෙන මිලෝස් අවසිහියෙන් මෙන් සිය රිය පදවා ගෙන යද්දී වුක්මීර් ගේ සරාගී පෞද්ගලික වෛද්‍යවරිය විසින් මාර්ග විදුලි සංඥා පොළක් අසල දී මිලෝස්ව කාමාශක්ත පෙළඹුමකින් මත් ද්‍රව්‍ය ශරීරගත කර අර්ධ වශයෙන් සිහිසුන් කෙරෙයි. ඉන් දින හතරකට පසු මිලෝස් එම දින හතර තුළ තමන් කළ කී දෑ පිළිබඳ කිසිදු මතකයකින් තොරව කායික සහ මානසික අසහනයෙන් පිබිදේ.
මිලෝස් ඔහුගේ මතකයන් අවදි කර ගනිමින් එම දින හතර තුළ සිදු වූ සියල්ල දැන ගන්නේ වුක්මීර්ගේ චිත්‍රාගාරය පරීක්ෂා කරද්දී ඔහුට හමු වන ඔහු ඇතුළත් විඩියෝ පට පිරික්සා බලද්දී ය. රසායනික ද්‍රව්‍ය භාවිතයෙන් මිලෝස්ව දැඩිලෙස මත්කර ඔහුව යොදා ගැහැණියක දූෂණය කරවා මිලෝස් අතින් එම ගැහැණිය මරා දමා ඇති දර්ශන පෙළක් විඩියෝවෙ සටහන්ව පවතින බව දැක ගන්නා මිලෝස් අතිශය කම්පනයට පත්වේ. ඉන් නොනැවතී සිහිසුන්ව සිටින මිලෝස්ව දූෂණය කරන වුක්මීර්ගේ ශරීරාරක්ෂකයාගේ දර්ශන පෙළක් ද ඔහු එම විඩියෝ ගොන්නෙන් දකී.
අනාථ නිවාසයක වැඩෙන ගැහැණු දරුවකු ඇගේ භාරකාරිය විසින් මිලෝස් වෙත ලිංගික අපහරණයට යොමු කරන අයුරුත් එම අවස්ථාවේ දී මිලෝස් එය ප්‍රතික්ෂේප කර එම ස්ථානයෙන් පැන ගන්නා අයුරුත් විඩියෝ දර්ශන අතර වේ. මිලෝස්ගෙ කැමැත්තෙන් තොරව මත් ද්‍රව්‍ය ශරීර ගත කර සිදු වන මේ අතිශය ම්ලේච්ඡ සිනමා (කලා?) නිර්මාන ක්‍රියාවලිය දැඩිලෙස හෙලා දකිමින් වුක්මීර් සමග ගැටීමක් ඇති කරගන්නා ලෙජ්ලාගේ විඩියෝවක් ද ඉන් පසු ඇගේ දත් සියල්ල උදුරා දමා රැහැනින් ගැට ගැසුනු ඇගේ නිරුවත් සිරුරේ මුඛ ලිංගික ආශ්වාදය ලබන හඳුනා නොගත් මිනිසෙකුගේ දර්ශනයක් ද මිලෝස් දකින අතර මේ සියල්ලෙන් ඔහු දැවැන්ත ලෙස මානසිකව කම්පනයට ලක්වේ.
මෙතැන් සිට මිලෝස් තම අභිලාශයෙන් තොරව සිදු වී ඇති මෙම නිහීන අශ්ලීල අතරමැදි වීම් කෙරෙහි හට ගත් කලකිරීමෙන් සිය ස්වාමිදායකයා වූ වුක්මීර් හඹා ගොස් සියල්ල නිවැරදි කරගැනීමේ චේතනාවකින් ඔහු සොයා යද්දී නැවතත් ඔහුගේ ග්‍රහණයට හසු වන හෙතෙම අවසන් ජවනිකාව වෙනුවෙන් යොදා ගන්නට වුක්මිර් විසින් තැත් දැරේ.
මේ අනුව ඔහුව මත්ද්‍රව්‍ය ශරීරගත කර අවසන් ජවනිකාවට සූදානම් කරන්නට වුක්මීර්ගේ සරාගී වෛද්‍යවරිය සූදානම් වද්දී මිලෝස් ඇයව අඩපන කර එම දර්ශන පථයට යයි. එහිදී ආවරණය කරන ලද සිරුරු දෙකක් දූෂණය කරන්නට මිලෝස්ට සිදුවන අතර මුහුණ වසාගත් අයෙකු ද එම ක්‍රියාවලියට එකතු වේ. මිලෝස් මෙන්ම අනෙකා ද වුක්මීර් සහ ඔහුගේ කැමරා ඉදිරියේ මෙම අසැබි දර්ශනයට සහභාගි වද්දී වුක්මීර් මුහුණ වසා ගත් අනෙකා නිරාවරණය කරද්දී ඒ තම සොයුරා බවත් ඔහු දූෂණය කරමින් සිටින්නේ තම සුරූපි බිරිඳ බවත් දැක ගනී. ඒ අතර තමා දූෂණය කරමින් සිටින්නේ තම පුතු වන පීටර් බව ද වටහා ගන්නා විට ඔහු මරාවේෂයෙන් වුක්මීර් වෙත කඩා පැන ඔහු ගේ හිස පොළවේ ඇන අර්ධ මරණයකට ලක් කරයි. ඉන් පසුව වුක්මීර්ගේ ආරක්ෂකයන්ගේ පිස්තෝලයක් උදුරා ගන්නා මිලෝස් එතැන ඔහුට පහර දෙන සියල්ලම ඝාතනය කර තම බිරිඳ සහ පුතුද රැගෙන පළා යයි.
අවසානයේ මිලෝස් සිය දිවි නසා ගන්නට තැත් කරද්දී සිය බිරිඳ පැමිණ ඔහුව අස්වසා තිදෙනාම සාමුහිකව දිවි නසා ගැනුමට යෝජනා කරයි. ඒ අනුව මිලෝස් සිය පුතු මැදිකර බිරිඳ හරහා තබන වෙඩිල්ලකින් සිය යහනේදී තිදෙනාම මරණයට පත් වෙති.
මේ සාමුහික සිය දිවිනසා ගැනුමෙන් අනතුරුව ඔවුනගේ සිරුරු වැතිරි යහන් ගබඩාවට පැමිණෙන-මිලෝස් මුල් වරට වුක්මීර් හමු වද්දී දුටු තට්ට මිනිසා සිය ආරක්ෂකයන් සහ රංගන ශිල්පීන්ට විධානය කරන්නේ එම මළ සිරුරු සමග ලිංගිකව එකතුවන ලෙසටය. මිය ගොස් සිටින මිලෝස්ගේ පුතාගෙන් එම දූෂණය අරඹන ලෙස කරන විධානයත් සමගින් සිනමා පටය අවසන් වේ.
ලාංකීය ක්ෂතිමය අත්දැකීම සමීපව
මෙම සිනමා පටය නැරඹීමේ දී ඇතිවන ක්ෂතිමය අත්දැකීම් ප්‍රබලය. එම ආතතිමය තත්වය නිර්මානය වන්නේ හුදෙක් එහි ඇතිරී ඇති ලිංගික ක්‍රෑරත්වයේ විශිෂ්ට අශිෂ්ටත්වය නිසාම නොවේ. අපගේ සංස්කෘතික මානයන් ඔස්සේ ඇති වන ආකල්පමය දුරස්ථභාවයන් නිසාවෙන් ද එම ආතතිය උපදී.එය නොසළකා හැරිය හැකි නොතකා දැමිය හැකි අත්‍යංශුක කාරණයක් නොවේ. සර්බියාවේ නිපදවා ඇති මෙම සිනමා පටය ලාංකික දූපත්වාසී ඇසකින් නරඹද්දී මුල්වරට ඇති වන තිගැස්ම නම් බ්ලූ ෆිල්ම්වල රඟපාන අයෙකුට ඇති නිසග සමාජ පිළිගැනීම කුමක් වැනිද යන්නය. නොඑසේ නම් එබන්දෙකුට සමාජයේ කුමනාකාර පැවැත්මක් ඇත් ද යන්නය. ලිංගික ශ්‍රමිකයන් කෙරෙහි ව්‍යාජ සෘණාත්මක අගතිගාමී ප්‍රතිචාර හෝ ප්‍රතික්‍රියා ඇති අපගේ පොදු අවිඥානය ඇති තරම් අසැබි විඩියෝ පට මෙන්ම අසැබි නිර්මාන පරිහරණය උදෙසා අදෘශ්‍යමාන සංස්කෘතික සීමා මායිම්වල උපරි ව්‍යූහයන් තුළට යටින් ඇති තරමින් සංවිධානාත්මකව සංසරණය වන බැව් නොරහසකි. මෙම අසැබි ලෙස හංවඩු ගසා එනමුත් පෞද්ගලික සීමා තුළ වින්දනය හෝ තම පෞද්ගලික විපරිතභාවයන් රහසිගතව උත්කර්ෂයට නංවා ගන්නා සමාජ දේහයක් තුළ ලිංගිකත්වය කේන්ද්‍රකරගත් අසභ්‍ය සංස්කෘතික කලා නිර්මානකරුවන් යථාර්ථය තුළ පැවැත්මක් නැති හුදු යුරෝ කේන්ද්‍රීය ස්ත්‍රී පුරුෂ ශරීර පමණක් වෙතැයි කල්පනය කරන්නට අප අවිඥානිකව පුහුණු කර ඇත. මේ හේතුව නිසාම කතිකාව තුළ අසංස්කෘතික බටහිරයන් (සුද්දෝ සුද්දියෝ) රඟන හෙළුවැලි සංදර්ශන නැරඹීමේ ආශාව යටපත් කළ හෝ පීඩනයට ලක් කළ ෆැන්ටසික තිරය විඛණ්ඩනය වන්නේ ඒ තුළ ඊනියා සංස්කෘතික ප්‍රාදේශීයත්ව උත්කර්ෂයට නැංවීමෙනි. (නොඑසේ නම් අහවල් ටෙලි නිළිය රඟන හෝ ඇයගේ පෙම්වතා රහසිගතව පටිගත කළ ඇයගේ බ්ලූ එකක් තමා ළඟ ඇතැයි මිතුරන් අතර බෙදා හදා බලන්නට නොපෙළඹෙන සාදු නාගරික ජනතාවක් අපට ඇත.) මෙම අශ්ලීල කලා කෘති කෙරෙහි ලාංකිකයා මතුපිටින් දක්වන ජුගුප්සාජනක ප්‍රතිචාරයත් ඊට මිලිමීටර කීපයක් යටින් රහසිගතව දක්වන ලොමු ඩැහැගන්වන ආකර්ෂණය නිරන්තරයෙන්ම සදාචාරාත්මක පොදු රූපයක් ගන්නා සන්දර්භය තුළ ප්‍රතික්ෂේප වන අතර පෞද්ගලික ස්වරූපය ඊට හාත්පසින් වෙනස් වේ. එනම් රහසිගතව අනෙකාගේ ඇස පහස නොලබන විටක එය තම විපරිතභාවයේ උත්කර්ෂය ලෙස රස විඳීමට උපයෝගී කර ගැනීමට නොඉවසිලිමත් වීමයි. සිනමා කලාව තුළ සරාගී රංගනය පිළිබඳ දූපත් කතිකාව තවමත් සිය නිර්ණායක මනාව නිදහස් කර නැති තතු යටතේ අපට මේ දෙබෙදුම ගැන කිසිදු ආස්ථානයක් නොමැති තරම්ය.
අනෙකාගේ ලිංගික සම්බන්ධතාවය යතුරු හිලකින් බැලීමේ මිනිස් පෙළඹුම සංස්කෘතික ආගමික වාර්ගික වපසරියන් ඉක්මවා විශ්වීයත්වයට පත් යථාර්ථයක් වුව ද බ්ලූ ෆිල්ම් වානිජ කර්මාන්තයක් ලෙස මහා පරිමාණයෙන් නිර්මානය කරන බටහිරටත් වඩා ඒවා පරිශීලනයෙන් තම අපවර්තිත ආශාවන් ලුහු බඳින්නෝ මේ පෙරදිග සංස්කෘතික පරිධියේ භූගෝලීය පෙදෙසෙහි වසනා පිරිමින් ලෙස සැලකුවොත් එහි ඇති වරදක් නොමැත. සර්බියානු චිත්‍රපටයක් මේ විපරිත සිනමා ෂානරය උඩු යටිකුරු කරවන නිර්මානයක් බැව් අවිවාදයෙන් යුතුව පැවැසිය හැකිය. එනම් වානිජ කාම කලා සිනමාවේ සෘණාත්මක තාර්කික අවසානය එමගින් සනිටුහන් වීම නිසාවෙනි. අසභ්‍යත්වය පිළිබඳ සිනමා නිර්ණායක දෙපළු කරන්නට සර්බියානු චිත්‍රපටයක් සමත් වන නිසාවෙනි. කැමරා ඉදිරියේ මුදල් වෙනුවෙන් ගැහැණුන් සමග ලිංගිකව හැසිරීම පිළිබඳ ක්‍රමවත් සහ ප්‍රමාණවත් ප්‍රතිපත්තිමය රාමුවක වෙසෙන මිලෝස් අවසානයේ සිය න්‍යශ්ටික පවුල සිය යහන් ගබඩාවේ එකම වෙඩි උණ්ඩයකින් සිරුරු තුනම පසා කර යවමින් සාමුහික ලෙස ස්වර්ගස්ථ වන්නේ එම රාමුවේ වපසරිය යථාර්ථයට වඩා අතිශය කුඩා බැව් ඒත්තු යද්දීය. එනම් අසභ්‍යත්වය පවා සුනු විසුනු කරවා එහි අසභ්‍යත්වය ඉක්මවා යන යමක් ශේෂ වන තරමට තම භූමිකාව ප්‍රබල ක්ෂතිමය ම්ලේච්ඡ අත්දැකීමක් කරා යොමු කරවන්නට තරම් එම ක්‍රියාන්විතය සමත්වන බැවිනි. මිලෝස්ගේ සාමුහික න්‍යශ්ටික පවුලේ මරණයත් සමග එම ම්ලේච්ඡත්වය නොනවතින අයුරුත් එම මිය ගිය සිරුරු පවා දූෂණය කරන්නට පෙළඹෙන සුවිශේෂී කාම සිනමා ප්‍රේක්ෂක බල රාමුව විසින් ඇඟවුම් කරන්නේ අසභ්‍යත්වය ඉක්මවා ගිය අතිශය අමානුෂික අන්තයකි. එක්තරා බටහිර සිනමා සංස්කෘතික විචාරක සමූහයක් දක්වා ඇති පරිදි මෙම සිනමා පටය කාන්තාවන් විසින් නැරඹිය යුතු නොවන්නේ මන්දැයි යනු ද අතිශය විවාදාත්මක කාරණයක් වෙයි. කෙසේ වුවද ස්ත්‍රීවාදී සිනමා විචාරක කෝදු විසින් අනුලංඝනීය ලෙස අවතැන් කරන ලද මිලෝස්ගෙ පුරාවෘතය අතිශය මානුෂික සීමා තුළ ග්‍රහණය කරගන්නට යම් දුරකට හෝ ආධාර සපයන සර්බියානු චිත්‍රපටය අයත් ෂානරය තුළ එක පෙළට යම් ආකාරයකට තැබිය හැකි නිර්මාන කීපයක් ලෙස ඉරිවර්සිබල් [Irreversible]-ද හියුමන් සෙන්ටිපීඩ් [The Human Centipede] - ඉරේසර්හෙඩ් [Eraserhead] - ටැක්සිඩර්මියා [Taxidermia] වැනි අතිශය ලොමු ඩැහැගන්වන සුළු සිනමා ග්‍රැෆිකයන්ගෙන් යුතු සිනමා පට තැබිය හැකිය. මේ සියල්ලට වඩා සර්බියානු චිත්‍රපටයක් වෙනස් තැනක පිහිටුම ලකුණු කරන්නේ එහි අන්තර්ගත මෙතුවක් සිනමා කැමරාවකින් තිරය මත නොලියැවුනු සුවිශේෂි ම්ලේච්ඡ ග්‍රැෆිකයන් නිසාවෙනි.
අසැබි සංස්කෘතික කෘති කෙරෙහි ආර්ථික සහ ලූබ්ධිමය වටිනාකම් ආරෝපණය කර එහි ව්‍යාපාරික වුවමනාවන් නිසි ලෙස සංස්ථාපනය කොට නඩත්තු කරන බටහිර රටවල් පවා මෙම සිනමා කෘතිය සිය භූගෝලීය බල ක්ෂේත්‍ර තුළ තහනමට ලක් කිරීම මෙම ම්ලේච්ඡ ග්‍රැෆික තතු යටතේ අත්කර ගන්නා වඩාත් තර්කාණූකූල අවසානය යි. එනමුදු මෙම සිනමා කෘතියේ සිනමාත්මක අත්දැකීමට පිටතින් වන මානයක සිදුවන සමාන්තර සිදුවීම් ද එහි කතිකාවට අනුපමේය මෙහෙයක් ඉටු කරයි. එනම් සර්බියාවේ දේශපාලනික සන්දර්භය තුළ මෙම සිනමා කෘතියේ නිෂ්පාදනය සිදුවන පටිසෝතගාමී පිළිවෙලයි. මෙම සිනමා පටය සර්බියාවේ රාජ්‍ය අනුග්‍රහයෙන් තොරව නිපැයුනු එකම චිත්‍රපටය වීමෙනි ඒ අපූර්වත්වය එකතු වන්නේ. ඊට හේතුව සර්බියානු සිනමා කලාව සම්පූර්ණයෙන්ම රාජ්‍ය පරිපාලන ව්‍යූහයක් හා සමානවම ස්ථානගත වීම නිසාවෙනි.රාජ්‍ය අතරමැදි වීමකින් තොර කිසිදු සිනමා නිර්මානයක් සර්බියාවේ පහළ නොවන තතු යටතේ මෙම සිනමා ප්‍රකාශනය එම සංස්කෘතික සහ දේශපාලනික විපරිතත්වය පුපුරුවා හරින්නට ම්ලේච්ඡ ග්‍රැෆිකයන් භාවිතා වන මානය වටහා ගත හැකිය. එනම් එහි සිනමා කලාව උදෙසා වන්නා වූ හෝ සමස්ත නිර්මාන ක්ෂේත්‍රයටම අදාල වන්නා වූ හෝ චින්තනමය නිදහසක් නොවීමේ පීඩාව සමනය කරගන්නට දැරූ විප්ලවකාරී එළඹුමක් ලෙසිනි.
එහි අධ්‍යක්ෂක [Srđan Spasojević] ස්පැසොයෙවික් පවසන්නේ එම දෘශ්‍ය ආතතියේ හේතුව මේ ආකාරයෙනි. උපුටා ගැනුම විකිපීඩියාවෙනි.
The film was released to great controversy in terms of its graphic and often sexually explicit violence. Spasojević has responded to the controversy with "This is a diary of our own molestation by the Serbian government... It's about the monolithic power of leaders who hypnotize you to do things you don't want to do. You have to feel the violence to know what it's about."
මේ සිනමා පටය සර්බියානු රජය විසින් අපව හිරිහැරයට ලක් කරන ආකාරය පිළිබඳ දින සටහන් සමූහයකි. ඉන් කියැවෙන්නේ පාලකයන්ගේ ඒකාශ්මික බල රාමුව විසින් උපක්‍රමිකව වශීකරණය කොට ජනතාව අකමැති දේ ඔවුන් ලවා කරවනු ලබන නින්දිත ක්‍රියාවලියයි. ප්‍රචණ්ඩත්වය යනු කිමැයි වටහා ගන්නට එය අත්දකින්නට ම සිදු වෙයි.
මිලෝස් සහ මිල න්‍යාය
මිලෝස් නම් වූ සර්බියාවේ චිත්‍රපටයක් හි ප්‍රධාන චරිතය සිය තරුණ කාලය මුදල් ඉපයීම වෙනුවෙන් කැමරා ඉදිරියේ ස්ත්‍රීන් සමග ලිංගිකව හැසිරී හෙම්බත් වූ චරිතයකි. ඔහු වෘතීය බ්ලූ ෆිල්ම් නළුවෙකි. ඔහුගේ එම වෘතීයේ සාර්ථකත්වය ට තම පෞරුෂය මෙන්ම ලිංගික ශක්‍යතාවයන් ද බලපා ඇති බැව් ඔහුගේ චරිතය ගොඩ නැගෙන අවශේෂ සිදුවීම් හරහා අපට දැනෙයි. ඔහුගේ පවුලේ අනාගත සුරක්ෂිතභාවය කෙරෙහි සංවේදී වන මිලෝස් තම ලිංගික රංගන වෘතීය හැර අනෙකක් කෙරෙහි ප්‍රාගුණ්‍යක් නොමැත්තේ වෙයි. එමෙන්ම තම ජනප්‍රියත්වයේ උච්චතම අවදියේ පවා තමා ඉපයූ මුදලින් ප්‍රමාණවත් ඉතිරියක් අනාගතය වෙනුවෙන් රඳවා ගන්නට ද අසමත් වූවෙකු බැව් ඔහුගේ කුටුම්භ ජීවිතයේ හැඩතල කියා පායි. මෙනයින්
ඔහුට ඉතිරි වී ඇති ජීවිත කාලය තුළ තම දරුවාගේ අනාගතය සුරක්ෂා කිරීම වෙනුවෙන් කළ හැකි ඕනෑම දෙයක් කරන්නට පෙළඹෙන මානසිකත්වය මඟ හැරිය නොහැකි යථාර්ථයකි. මේ තත්වයන් තුළ ඔහු වුක්මීර් ගේ සබඳතාවය නිර්මානය කර දෙන ලෙජ්ලාට ණය ගැති වීම වැළකිය හැකි නොවේ. මේ සමස්ත අවශ්‍යතාවයේ සංකේතීය ව්‍යූහය සමාජය තුළම පවතින අස්ථිර බවේ ප්‍රකාශනයක් වන අතරම එහි සීමාවන් ප්‍රශ්න කිරීම මෙම සිනමා කෘතිය තුළ අඛන්ඩව සිදු වෙයි.
දැඩි මිනිස් දරු සබඳතා ජාලයක් තුළ තම න්‍යශ්ටික පවුල නඩත්තු කරන්නට මිලෝස් පෙළඹීම තුළ ඔහු අපහරණයට ලක් කරගැනීමේ සියලු උගුල් අටවාලන්නට වුක්මීර්ට හැකියාව ලැබීම හුදෙක් මිලෝස් ගේ අපරිණත ජීවිතය පමණක් හේතු නොවේ. මිලෝස් අධික ලෙස නාසිස්මික චරිතයකි. හෙතෙම තම ලිංගික රංගන විඩියෝ පට නිරන්තරයෙන් නරඹමින් ආකස්මික සුවයක් ලබන්නෙකි. එනමුත් ඔහු ඒවායේ කේන්ද්‍රීය ලෙස නරඹන්නේ තමන්ගේ ප්‍රතිරූපය මිස ඒවායේ තම ලිංගික ක්‍රියාදාමයේ හවුල්කරුවන් දෙස නොවේ. ඔහුට එම රූපාවලි නැවත නැරඹීම තුළ ඇත්තේ තම ස්වරූපරාගය උත්කර්ෂයට නංවා ගැනීම වුව ද මිලෝස් වරෙක සිය රූමත් බිරිඳට පවසන්නේ තමා ඇයට ආදරය කරන බවත් අනෙකුත් ස්ත්‍රීන් හුදෙක් රමණය පිණිස භාවිත වූ ශරීර පමණක් බවත් ය. මිලෝස්ට ලිංගික හැසිරීම වනාහි මිලකට පරිවර්තනය කළ හැකි හුවමාරු වටිනාකමකින් යුත් භාණ්ඩයකි. රංගන ශිල්පියෙකුට සිය රංගනය කෙරෙහි ඇති වටිනාකම මෙන්ම මිලෝස් වෙත ද ඇත්තේ ලිංගික රංගනයේ හුවමාරු වටිනාකම පමණි. මේ හේතුවෙනි ඔහුට සිය බිරිඳ සමග ලිංගික සබඳතාවයක් නිර්මානය කර ගැනීම උදෙසා ඇගේ පෙරැත්ත කිරීමත් ඉන් පසුව එළඹෙන පරපීඩා කාමුකත්වය තුළ හට ගන්නා සබඳතාවය දෙදෙනාටම සුරතාන්තය ගෙනෙන්නේත්. එක්තරා මනෝවිශ්ලේෂනීය දෘශ්ටිකෝණයකින් මෙම සිනමා කෘතියේ සාකච්ඡාවට බඳුන් වන්නේ ලිංගික හැසිරීම හුදෙක් වෙළඳ භාණ්ඩයක් බවට පත් වූවෙකුගේ අවිඥානය ඉල්ලා සිටින විපරිත ෆැන්ටසියේ යථාර්ථය යි. එම පරපීඩා කාමුකත්වය ඔහුගේ අවිඥානය තුළ ෆැන්ටසිගතව නොතිබූයේ නම් මත්ද්‍රව්‍ය හෝ වෙනත් කිසියම් ක්‍රමයකින් ඔහුව සවිඥානයෙන් මුදවා ඒ ආකාරයෙන් හැසිරවිය හැකි නොවන්නේ යැයි උපකල්පනය කළ හැකිය. සමස්ත සමාජයක හැසිරීම මෙලෙස හකුළුවා ලන්නට හැකි වීම මෙම සිනමා කෘතියේ ඇති සුවිශේෂි බවයි. පශ්චාත් යුධවාදී සමාජයක සමූහ අවිඥානය යනුම කාල් යුංග් සූත්‍රගත කළ ආකාරයේ මිථ්‍යා ස්වරූප ජාතිවාදය යනු පුද්ගල සිහිනයේ සමාජීය ප්‍රක්ෂේපනය ද යන්න මින් ප්‍රශ්න නොකෙරේයැයි කවරෙකුට වර නොනැගිය හැකිදෝයි ගැටළු මතු වේ. කාල් යුංග් ට අනුව සමාජයක මිථ්‍යා කතන්දර යනුම සමාජයක් සමස්තයක් වශයෙන් දකින සිහිනාවලියකි. පුද්ගලයාට සිහිනය යම් සේ ද සමාජයකට මිථ්‍යාව ද එසේම බැව් කාල් යුංග් පවසයි.
මනෝගතිකයන් උඩුයටිකුරු කරවන ප්‍රාග්ධනයේ හැසිරීම
මිනිස් සමාජයේ සංකේතීය සහ අවිඥානික සබඳතාවල මූලික ප්‍රමේය හෝ ප්‍රාථමික ව්‍යූහය වන්නේ ඊඩිපස් සංකීර්ණය යි.
In our society the primary structure that defines our symbolic and unconscious relations is the Oedipus complex.
Jacques Lacan- Routledge Critical Thinkers by Sean Homer-page 53
මෙම ඊඩිපස් සංකීර්ණය තුළ හකුළුවා ඇති ව්‍යූහයේ මිනිස් මනසේ සංකේතීය සහ පරිකල්පනීය පිළිවෙල තුළ ක්‍රියාත්මක වීම් කවරාකාර ස්වරූප ගනී ද? හුදෙක් පිරිමි දරුවකු තුළ පියා කෙරෙහි උපදින ඊර්ශ්‍යාව මත මව කෙරෙහි ඇති වන ආකර්ශනය ද? නොඑසේ නම් ගැහැණු දරුවකු මව කෙරෙහි ඇති වන විකර්ශණය හේතුවෙන් පියා කෙරෙහි ඇති වන ආකර්ශණය ද? නොඑසේ නම් පියා මව සහ දරුවා ත්‍රිකෝණීය සබඳතාවයේ සියලු අන්තර්ක්‍රියාවන් ද?
මිලෝස් ලිංගික ජවනිකා කැමරා ඉදිරියේ මවා පාමින් ගොඩනගා ගන්නා තම ජීවිකාව තම කුඩා පිරිමි දරුවා තමා අතින් නොදැනුවත්වම දූෂණයට ලක් වීම දක්වාම වර්ධනය කරගන්නට සමත් වන වුක්මීර් නම් වූ ආර්ථික බල ව්‍යූහය සමාජයේ කුමන තීරුවකින් සමාජය පෙලන්නේ ද යන්න වටහා ගැනුම මෙම සිනමා කෘතිය සර්බියානු සන්දර්භයෙන් විශ්වීයත්වයට පිය නගන දොරටුව ලෙස ද දැකිය හැකිය. කොල්ලකාරී ධනේෂ්වර ආර්ථික බල ව්‍යූහයන් විසින් මිනිස් සබඳතා එහි මනෝමූල ගතිකයන් උඩුයටිකුරු කරවන්නට සමත් වන අයුරු මේ ම්ලේච්ඡ ග්‍රැෆික විසින් අපට අතැඹුලක් සේ පෙන්වා දෙනු නොලබයි ද?
මෙම සිනමා පටය බොහෝ ප්‍රෙක්ෂාගාර පරිපාලකයන් අතින් ප්‍රතික්ෂේප වී ඇත්තේ එහි දැක්වෙන දරුවන් අපහරනාත්මක දර්ශන යැයි වටහා ගත හැකි දෘශ්‍ය මායාවන් මෙන්ම ක්‍රෑර ලිංගික ජවනිකාවල ඇති ආතතිය වැඩිහිටියන්ටත් දැරිය නොහැකි වන තරමට තීර්‍වතාවයෙන් ඉහළ බැවින් යැයි වාර්තා වේ. සැබැවින්ම යථාර්ථය ඊටත් වඩා ම්ලේච්ඡ බැව් ඔවුන් නොකියා කියන්නේ දැයි විමසීම ප්‍රේක්ෂාගාරයක් සතු අද දවසේ වගකීමයි.
ආශ්‍රිත ග්‍රන්ථ/වෙබ් අඩවි/විද්‍යුත් මාධ්‍ය
1.The Plague of Fantasies by Slavoj Zizek
2. Theories of Race and Racism - A Reader- Chapter 40/ENJOY YOUR NATION AS YOURSELF! by Slavoj Zizek
3. Jacques Lacan- Routledge Critical Thinkers by Sean Homer
4. http://www.mahala.co.za/movies/a-serbian-film/
5. http://en.wikipedia.org/wiki/A_Serbian_Film#cite_note-2
6. http://www.bloody-disgusting.com/interview/638
7. A Serbian Film
8. Irreversible
9. The Human Centipede [ part I and II]
10. Eraserhead
11. Taxidermia
